Trong hai ngày đầu sau khi chào đời, trẻ sơ sinh sẽ đi ngoài phân su – hỗn hợp bao gồm chất nhầy, dịch màng ối và có màu xanh lá cây hoặc đen. Điều này cho thấy hệ tiêu hoá của trẻ đang hoạt động tốt. Sau đó tùy thuộc vào trẻ bú mẹ hay sữa công thức mà tình trạng phân của trẻ sẽ có sự khác biệt.
1. Phân của trẻ sơ sinh thế nào là bình thường?
- Đối với trẻ bú mẹ: Phân thường có màu vàng hoặc hơi xanh, kết cấu lỏng và mùi chua không thối.
- Đối với trẻ bú sữa công thức: Phân màu vàng nhạt hoặc vàng nâu, có thể lẫn hạt trắng và có mùi thối nồng hơn.
2. Tại sao trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi thối?
Với trẻ bú mẹ hoàn toàn, một số thực phẩm trong chế độ ăn uống của mẹ như lúa mì, bông cải xanh có thể ảnh hưởng đến nguồn sữa, làm cho phân của bé có mùi thối hơn bình thường. Ngoài ra, hiện tượng trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi thối còn có thể do một số nguyên nhân như:
2.1. Rối loạn tiêu hóa
Nguyên nhân đầu tiên làm cho trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi là do rối loạn tiêu hoá. Có thể là tiêu chảy, tiêu hoá kém, dị ứng thực phẩm trong sữa mẹ và nặng hơn là nhiễm trùng đường ruột. Trong đó, sau khi nhiễm trùng đường ruột vài ngày, trẻ có thể đau quằn bụng và đi phân rất thối.
2.2. Ảnh hưởng của thuốc kháng sinh
Thuốc kháng sinh khi vào cơ thể sẽ tiêu diệt cả vi khuẩn có lợi lẫn có hại, làm phá vỡ sự cân bằng hệ vi sinh đường ruột. Điều này sẽ gây tác dụng phụ là tiêu chảy hoặc phân có mùi thối, nhất là với hệ tiêu hoá còn non nớt và nhạy cảm của trẻ sơ sinh.
2.3. Không dung nạp Lactose
Trong một số trường hợp, nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi thối là do bé bất dung nạp với Lactose. Điều này xảy ra khi ruột non của bé không thể tiêu hóa và hấp thụ được Lactose có trong sữa công thức. Do đó, mẹ cần cân nhắc đổi loại sữa khác phù hợp hơn, hoặc chọn sữa lactofree để giúp giảm nhanh tiêu chảy mà vẫn đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng cho bé.
2.4. Bệnh xơ nang
Xơ nang là một bệnh nguy hiểm, xảy ra do thiếu dinh dưỡng hoặc tổn thương phổi. Không chỉ làm thay đổi kết cấu, màu sắc, mùi phân mà còn ảnh hưởng đến dịch tụy, gây nhiễm trùng đường hô hấp, ho dai dẳng, tăng cân kém.
2.5. Nhiễm virus Rota
Virus Rota là nguyên nhân gây tiêu chảy cấp thường gặp ở trẻ nhỏ, với các triệu chứng đau bụng, nôn ói, phân lỏng toàn nước và có màu xanh, đờm nhớt. Bệnh dễ dẫn đến trụy mạch và tử vong nếu không điều trị kịp thời. Do đó, khi trẻ có triệu chứng nhiễm virus Rota, cần nhanh chóng đưa trẻ đến khám ở bệnh viện và chăm sóc theo sự hướng dẫn của bác sĩ.
2.6. Trẻ đang mọc răng
Cho đến nay chưa có nghiên cứu khoa học nào chỉ ra mối liên quan giữa mọc răng với việc trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi thối. Nhưng theo kinh nghiệm dân gian, nhiều trường hợp trẻ đi phân thối hoặc chua là do trẻ đang mọc răng. Đồng thời trẻ cũng có thể có các dấu hiệu như quấy khóc, gặm mút ngón tay hay đồ chơi, sốt vừa hoặc các vấn đề tiêu hoá khác.
3. Trẻ sơ sinh đi ngoài mùi thối có nguy hiểm không?
Trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi thối là tình trạng thường gặp. Chính vì thế, bố mẹ cần kết hợp quan sát thêm trẻ có mắc các dấu hiệu khác hay không, từ đó có hướng giải quyết kịp thời.
Nếu phân trẻ chỉ có mùi thối nhẹ, không dấu hiệu bất thường, đồng thời trẻ vẫn ăn, ngủ, tăng cân bình thường thì bố mẹ không cần quá lo lắng. Đây có thể là do chế độ ăn của mẹ chưa khoa học (với trẻ bú mẹ), hoặc do sữa công thức đang dùng không phù hợp (trẻ uống sữa bột) khiến phân có mùi chua hay thối nhẹ.
Trường hợp mùi thối quá nồng, kèm theo các dấu hiệu bất thường như tiêu chảy, phân lẫn chất nhầy, sốt cao, quấy khóc, nôn ói… bố mẹ cần đưa con đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt, tránh kéo dài sẽ làm tăng mức độ nghiêm trọng của bệnh.
4. Cần làm gì khi trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi thối?
Để khắc phục tình trạng trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi thối, bố mẹ có thể tham khảo những cách sau:
4.1. Thay đổi chế độ dinh dưỡng của mẹ
Đối với các bé bú mẹ, thực phẩm mẹ ăn vào sẽ phần nào ảnh hưởng đến mùi phân của trẻ. Do đó để khắc phục tình trạng trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi thối, mẹ nên ăn uống lành mạnh, đủ chất, tránh thực phẩm nhiều đường, tinh bột và dầu mỡ, đồng thời ăn nhiều rau, củ, quả và sữa chua để hỗ trợ hệ tiêu hoá của bé tốt hơn.
4.2. Đổi sữa cho bé
Một số loại sữa không phù hợp với cơ địa có thể khiến trẻ bú sữa công thức đi ngoài có mùi thối. Lúc này, bố mẹ hãy thử đổi sữa cho bé, ưu tiên chọn loại sữa có đạm mềm và giàu lợi khuẩn.
4.3. Giữ vệ sinh trong sinh hoạt và ăn uống
Vi khuẩn có ở khắp mọi nơi quanh môi trường sống, sẵn sàng đe dọa sức khỏe của bé bất cứ lúc nào. Do đó, bố mẹ cần đảm bảo vệ sinh trong sinh hoạt và ăn uống, dọn dẹp nhà cửa thường xuyên, tiệt trùng bình bú hoặc đồ chơi của bé… nhằm loại bỏ các nguy cơ đến từ vi khuẩn.
4.4. Đưa trẻ đi khám bác sĩ
Nếu trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi thối kèm theo sốt, quấy khóc, nôn ói, tiêu chảy, phân lẫn nhầy… bố mẹ cần đưa bé tới khám nhi khoa ngay lập tức để có thể điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nguy hiểm.
Tóm lại, trẻ sơ sinh đi ngoài có mùi thối có thể là hiện tượng bình thường nhưng cũng là dấu hiệu cảnh báo các tình trạng nguy hiểm. Chính vì thế, bố mẹ cần kết hợp với các triệu chứng khác để có hướng giải quyết phù hợp. Đồng thời chủ động bảo vệ sức khỏe của con thông qua việc ăn uống lành mạnh, giữ vệ sinh trong sinh hoạt và ăn uống cũng như sử dụng các loại sữa công thức êm dịu với hệ tiêu hoá của bé yêu.
